Budget : નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણનો દાવો, આગામી બજેટમાં આર્થિક વિકાસ દર અને મોંઘવારી વચ્ચે સંતુલન જોવા મળશે

આગામી બજેટની તૈયારીઓ વચ્ચે, નાણા પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે મંગળવારે કહ્યું કે દેશનું આગામી બજેટ ખૂબ જ સાવચેતીપૂર્વક તૈયાર કરવું પડશે, જે ઉચ્ચ ફુગાવા સાથે આર્થિક વૃદ્ધિની ગતિને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરશે. ભારત હાલમાં ધીમી વૃદ્ધિ અને ઊંચા ફુગાવાના બે પડકારોનો સામનો કરી રહ્યું છે. તેમણે કહ્યું કે, ઉર્જાના ઊંચા ભાવ એ નજીકના ભવિષ્યમાં ભારતીય અર્થતંત્રની સૌથી મોટી સમસ્યા છે.

બેઠકમાં ભાગ લેવા વોશિંગ્ટન ડીસી આવેલા નાણામંત્રીએ બ્રુકિંગ્સ ઈન્સ્ટિટ્યૂટમાં જાણીતા અર્થશાસ્ત્રી ઈશ્વર પ્રસાદ દ્વારા આગામી વર્ષના બજેટ વિશે પૂછવામાં આવેલા પ્રશ્નના જવાબમાં જણાવ્યું હતું કે, આ વિશે કંઈક ચોક્કસ કહેવા માટે સમર્થ થાઓ. તે ખૂબ જલ્દી હશે અને તે મુશ્કેલ છે. પરંતુ, વ્યાપક રીતે કહીએ તો, વૃદ્ધિની પ્રાથમિકતાઓ ટોચ પર રહેશે. ફુગાવાની ચિંતાનો પણ સામનો કરવો પડશે.પરંતુ, પછી પ્રશ્ન એ ઊભો થશે કે તમે વિકાસ દર કેવી રીતે જાળવી રાખશો. સીતારમણે કહ્યું, હવે જોવાનું એ રહે છે કે બંને વચ્ચે કેવી રીતે સંતુલન સાધવું. આ સાથે, એ સુનિશ્ચિત કરવું જોઈએ કે રોગચાળામાંથી બહાર આવ્યા પછી ભારતીય અર્થવ્યવસ્થાએ જે ગતિ પ્રાપ્ત કરી છે, તે આગામી વર્ષ માટે પણ જાળવી રાખવી જોઈએ. તેથી, આ બજેટ ખૂબ જ કાળજીપૂર્વક તૈયાર કરવું પડશે જેથી કરીને આર્થિક વૃદ્ધિની ગતિ જાળવી શકાય. નાણા પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણ 1 ફેબ્રુઆરી, 2023ના રોજ 2023-24 માટે કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કરશે.

આપણા અર્થતંત્ર પર વૈશ્વિક તણાવની અસર

અન્ય એક પ્રશ્નના જવાબમાં તેમણે કહ્યું કે, વૈશ્વિક તણાવની ભારતીય અર્થવ્યવસ્થા પર અસર થઈ રહી છે. આ તણાવને કારણે ઊર્જા, ખાતર અને ખાદ્ય ચીજવસ્તુઓના ભાવમાં વધારો થયો છે. અમે આના પર નજર રાખી રહ્યા છીએ અને અમે એ પણ સુનિશ્ચિત કરી રહ્યા છીએ કે તેનાથી લોકો પર દબાણ ન આવે. તેમણે કહ્યું કે, ઈંધણ પરની એક્સાઈઝ ડ્યુટીમાં ઘટાડો કરવામાં આવ્યો છે જેથી ભારતીયોને વધતી કિંમતોનો માર સહન ન કરવો પડે.

ભારત તેની તેલની જરૂરિયાતના 85% આયાત કરે છે. આયાત પર નિર્ભરતાને કારણે વૈશ્વિક બજારમાં ઈંધણના ભાવમાં થતી વધઘટની સીધી અસર ભારત પર પડે છે.

તેમણે કહ્યું કે, “આ આયાતી ફુગાવો સ્થાનિક મોરચે કિંમતો પર દબાણ લાવી રહ્યો છે.” 

સેન્ટ્રલ બેંકે 2022-23 માટે 07 % વૃદ્ધિ દરનો અંદાજ મૂક્યો છે.

રિટેલ ફુગાવો સળંગ 9માં મહિને RBIની ઉચ્ચ રેન્જની બહાર છે.

નાણાકીય નીતિને કડક બનાવવી એ કેન્દ્રીય બેંકનો યોગ્ય નિર્ણય છે: IMF

ભારતમાં ફુગાવાને અંકુશમાં લેવા માટે નાણાકીય નીતિ કડક બનાવવા માટે IMFએ RBIની પ્રશંસા કરી છે. મોનેટરી ફંડના મોનેટરી એન્ડ કેપિટલ માર્કેટ ડિપાર્ટમેન્ટના ડેપ્યુટી ડિવિઝન હેડ ગાર્સિયા પાસ્ક્યુલે જણાવ્યું હતું કે, “RBIએ મે મહિનાથી નિર્ધારિત મર્યાદાથી ઉપર રહેલ ફુગાવાને પહોંચી વળવા માટે નાણાકીય નીતિ કડક બનાવી છે. હું નોંધું છું કે RBIએ રેપો રેટમાં 1.90 %નો વધારો કર્યો છે. અમે માનીએ છીએ કે, ફુગાવાને ચોક્કસ સ્તરે લાવવા માટે વધુ કડકતા કરવી પડશે.

IMFના નાણાકીય સલાહકાર અને મોનેટરી-કેપિટલ માર્કેટ્સ ડિપાર્ટમેન્ટના ડિરેક્ટર ટોબિઆસ એડ્રિયને જણાવ્યું હતું કે, “ફૂગાવાના દરને ધ્યાનમાં રાખીને, આરબીઆઈ આગળ જતા નાણાકીય નીતિને વધુ કડક બનાવશે.”

બેંકિંગ સિસ્ટમમાં નબળાઈ ચિંતાનો વિષય

નાણાકીય સ્થિરતાના મોરચે, એડ્રિને કહ્યું કે, ભારતમાં બેન્કો અને નોન-બેંકિંગ સિસ્ટમમાં પહેલેથી જ કેટલીક નબળાઈઓ છે. તે ચિંતાનો વિષય છે અમે થોડા સમય પહેલા ભારતમાં ફાઇનાન્શિયલ સેક્ટર એસેસમેન્ટ પ્રોગ્રામમાં આ મુદ્દાઓ ઉઠાવ્યા હતા. આમાંના કેટલાક મુદ્દા હજુ પણ ભારતમાં યથાવત છે.

ભારતનો ડેટ-જીડીપી રેશિયો 84 % હોવાનો અંદાજ છે

આ વર્ષે ભારતનું દેવું અને ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટ (GDP) રેશિયો 84 ટકા રહેવાનો અંદાજ છે. તે ઘણી ઉભરતી અર્થવ્યવસ્થાઓમાં વધારે છે. જો કે, સારી વાત એ છે કે ભારતનું દેવું એવું છે, જેને સંભાળવું કોઈ મોટી સમસ્યા નથી.

IMFના ડેપ્યુટી ડાયરેક્ટર (ફિસ્કલ અફેર્સ) પાઉલો મૌરોએ કહ્યું કે, ભારત માટે નાણાકીય મોરચે સ્પષ્ટ મધ્યમ ગાળાનું લક્ષ્ય રાખવું મહત્વપૂર્ણ છે. રાજકોષીય સ્થિતિને સ્થિર રાખવા માટે લેવામાં આવેલા પગલાં વિશે ઘણી બાબતો સ્પષ્ટ નથી.