ચંદ્રયાન-3 બુધવારે ખાસ ઓપરેશનમાંથી પસાર થશે. આ માટે ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ઈસરો)એ તેની તૈયારીઓ પૂર્ણ કરી લીધી છે. તે તેની ભ્રમણકક્ષાને ચંદ્રની સપાટીથી 100 કિમી સુધી ઘટાડવા માટે જટિલ દાવપેચ કરશે. આ દાવપેચ એ મિશનના અંતિમ ધ્યેય તરફ એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે – ચંદ્રની સપાટી પર નરમ ઉતરાણ. 14 જુલાઈના રોજ શ્રીહરિકોટાના સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટરથી લોન્ચ કરવામાં આવેલ ચંદ્રયાન-3 તેના ઉદ્દેશ્ય તરફ સતત આગળ વધી રહ્યું છે.
5 ઓગસ્ટે ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં પ્રવેશ્યા પછી, અવકાશયાન ચંદ્રથી તેનું અંતર ધીમે ધીમે ઘટાડીને ભ્રમણકક્ષાની શ્રેણીમાં રોકાયેલું હતું. 16 ઓગસ્ટના રોજ આવનારી કામગીરી અવકાશયાનની ભ્રમણકક્ષાને પ્રભાવશાળી 100 કિમી x 100 કિમી સુધી વધારવાની ધારણા છે, જે વધુ ગોળાકાર માર્ગ સૂચવે છે. આ દાવપેચ, જેને ભ્રમણકક્ષા પરિપત્ર તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
સૌથી પડકારજનક સોફ્ટ લેન્ડિંગ છે
આમાં અવકાશયાનના એન્જિનનો ઉપયોગ કરીને તેને ચોક્કસ રીતે ધકેલવામાં આવે છે, જેનાથી તેનો માર્ગ વધુ ગોળાકાર અથવા ગોળાકાર બને છે. આ પછી, અવકાશયાન ‘સોફ્ટ લેન્ડિંગ’ માટે તૈયારી કરશે, જે મિશનનો સૌથી પડકારજનક ભાગ છે. જો કે, પ્રયાસ પહેલા, પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ લેન્ડરથી અલગ થઈ જશે.
23 ઓગસ્ટે સોફ્ટ લેન્ડિંગ થશે, લેન્ડર અને રોવર ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર હશે
23 ઓગસ્ટે સુનિશ્ચિત થયેલ સોફ્ટ લેન્ડિંગનો ઉદ્દેશ લેન્ડર અને રોવરને ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર મૂકવાનો છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ ક્ષેત્ર નવી વૈજ્ઞાનિક શોધોની સંભાવના ધરાવે છે. જો સફળ થશે તો ભારત ચંદ્ર પર સોફ્ટ લેન્ડ કરનાર રશિયા, અમેરિકા અને ચીન પછી ચોથો દેશ બની જશે. લેન્ડર પ્રોપલ્શન મોડ્યુલથી અલગ થઈને 100 કિમી x 30 કિમીની ભ્રમણકક્ષામાં પ્રવેશ્યા પછી સોફ્ટ લેન્ડિંગ પ્રક્રિયા શરૂ થાય છે.
લેન્ડર્સ ચંદ્ર પર ઉતરવા માટે તેમના થ્રસ્ટરનો ઉપયોગ કરશે
લગભગ 30 કિમીની ઊંચાઈએ, લેન્ડર ચંદ્રની સપાટી પર ઉતરવા માટે તેના થ્રસ્ટર્સનો ઉપયોગ કરે છે. સલામત ઉતરાણની ખાતરી કરવા માટે આ નાજુક કામગીરી માટે ચોક્કસ નિયંત્રણ અને નેવિગેશનની જરૂર છે. ચંદ્રયાન-3નું મિશન માત્ર અવકાશ તપાસમાં ભારતની વધતી જતી તકનીકી ક્ષમતાઓનું પ્રદર્શન નથી પરંતુ મહત્વપૂર્ણ વૈજ્ઞાનિક શોધો કરવાનો પણ હેતુ છે. આ મિશનની સફળતા ભારતની અવકાશ યાત્રામાં એક મહત્વપૂર્ણ સીમાચિહ્નરૂપ સાબિત થશે અને ચંદ્ર અને આંતરગ્રહીય સંશોધન માટે નવા માર્ગો ખોલશે.
