ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO)નું ઐતિહાસિક મિશન ચંદ્રયાન 3 મિશન ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં પ્રવેશ્યું છે. ચંદ્રયાન 3નો ઉદ્દેશ્ય ચંદ્રની સપાટી પર સફળતાપૂર્વક નરમ જમીન કરવાનો છે. ઈસરોએ 14 જુલાઈના રોજ શ્રીહરિકોટાના સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટરથી ચંદ્રયાન 3 લોન્ચ કર્યું હતું. ચંદ્રયાન 3 23 ઓગસ્ટ સુધીમાં ચંદ્ર પર સોફ્ટ લેન્ડિંગ કરી શકે છે.
જો તે ચંદ્રની સપાટી પર લેન્ડર અને રોવર સફળતાપૂર્વક સ્થાપિત કરે છે, તો ભારત ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર ઉતરનાર પ્રથમ દેશ બનશે. આ સાથે ભારત અમેરિકા, રશિયા અને ચીન પછી ચંદ્ર પર સોફ્ટ લેન્ડિંગ કરનાર ચોથો દેશ બનશે. આ મિશન હેઠળ ચંદ્રના એ વિસ્તાર વિશે જાણવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવશે જે હજુ પણ એક રહસ્ય છે. ચંદ્ર પર દક્ષિણ ધ્રુવ એક એવી જગ્યા છે જે હંમેશા વિજ્ઞાન ઉત્સાહીઓ માટે રહસ્ય રહ્યું છે. આવો જાણીએ તેના રહસ્ય વિશે.
ચંદ્રનો ઠંડો પ્રદેશ
ચંદ્રનો દક્ષિણ ધ્રુવ હંમેશા વૈજ્ઞાનિકો માટે વિશેષ રસ ધરાવે છે. આ જગ્યાના કેટલાક વિસ્તારોમાં પડછાયો છે તો કેટલાકમાં અંધારું છે. છાયાવાળા વિસ્તાર વિશે કહેવાય છે કે તે બરફથી ઢંકાયેલો છે. ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પ્રદેશમાં ઘણા ખાડાઓ છે, જેમાં સૂર્યપ્રકાશ અંદરના ભાગમાં પ્રવેશતો નથી.
અમેરિકન સ્પેસ એજન્સી નાસાએ દાવો કર્યો છે કે અબજો વર્ષોથી સૂર્યપ્રકાશ ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવના કેટલાક ક્રેટર સુધી પહોંચ્યો નથી. આ સ્થાન પર તાપમાન -203 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી ઘટી શકે છે.
મોટું રહસ્ય ખુલી શકે છે
જેના કારણે ચંદ્ર પરના આ ખાડાઓ ખૂબ જ ઠંડા હોય છે. નાસાના જણાવ્યા અનુસાર, આ સ્થાનમાં હાઇડ્રોજન, બરફ અને અન્ય અસ્થિર પદાર્થોનો અશ્મિભૂત રેકોર્ડ છે જે સૌરમંડળની શરૂઆતથી જોડાયેલા છે. અતિશય ઠંડી અને તાપમાનના કારણે ઘણા વર્ષોથી ચંદ્રના આ ક્ષેત્રમાં કોઈ ફેરફાર થયો નથી.
નાસાની જેમ, એવું કહેવાય છે કે આ તે સ્થાન છે જે જાણી શકે છે કે જીવન કેવી રીતે શરૂ થયું હશે. છેલ્લા ઘણા સમયથી વિશ્વના વિવિધ દેશોએ મિશન દ્વારા ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ વિશે જાણવાનો પ્રયાસ કર્યો છે.
ખાડાઓનું રહસ્ય
કેટલાક વૈજ્ઞાનિકો માને છે કે ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવની નીચે, સમગ્ર સૂર્યમંડળમાં સૌથી મોટા પ્રભાવવાળા ખાડાઓ છે અને તેમની નીચે કંઈક વિશાળ છુપાયેલું છે. તેમની નીચે શું હોઈ શકે તે અંગે વૈજ્ઞાનિકો જાણતા નથી.
તેમ છતાં તેઓ માને છે કે તે ચોક્કસપણે એટલું વિશાળ છે કે તે ચંદ્રના ગુરુત્વાકર્ષણ બળને અસર કરી શકે છે. અમેરિકન સ્પેસ એજન્સી નાસા પણ હજુ સુધી તેનું રહસ્ય ઉકેલી શકી નથી. નાસાએ તેના માનવસહિત મિશન આર્ટેમિસ IIIની જાહેરાત કરી છે જેના દ્વારા તે દક્ષિણ ધ્રુવની 14 જગ્યાઓનો અભ્યાસ કરશે.
