ભારતે અવકાશની દુનિયામાં રચ્યો ઈતિહાસ, શ્રીહરિકોટાથી દેશનું પ્રથમ ખાનગી રોકેટ વિક્રમ-એસ સફળતાપૂર્વક લોન્ચ કર્યું

ઇસરો અને હૈદરાબાદ સ્થિત કંપની સ્કાયરૂટે સ્પેસ પ્રાઈવેટ સેક્ટરમાં ઈતિહાસ રચ્યો છે. દેશનું પ્રથમ ખાનગી ક્ષેત્રનું મિશન લોન્ચ સફળ રહ્યું હતું. સ્કાયરૂટ એરોસ્પેસ દ્વારા બનાવવામાં આવેલ વિક્રમ એસ રોકેટ દ્વારા આ મિશન લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. આ મિશનમાં ત્રણ પેલોડ હતા અને તે તમામ ઓર્બિટલ મિશન હતું. એટલે કે, સપાટીથી 101 કિલોમીટરના અંતરે પૃથ્વી પર પહોંચ્યા પછી, મિશન સમુદ્રમાં છલકાયું. સમગ્ર મિશનનો સમયગાળો માત્ર 300 સેકન્ડનો હતો.

આ મિશનના પ્રક્ષેપણ માટે ઈસરોએ 12 નવેમ્બરથી 16 નવેમ્બર સુધી સ્કાયરૂટ એરોસ્પેસને વિન્ડો કરી હતી. પરંતુ હવામાનની સ્થિતિને જોતા 18 નવેમ્બરના રોજ સવારે 11.30 વાગ્યે નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું.

એમાં કોઈ શંકા નથી કે ઈસરો અત્યાર સુધી પોતાના રોકેટ લોન્ચ કરતું આવ્યું છે, પરંતુ આ પહેલી વાર હતું જ્યારે ઈસરોએ પોતાના લોન્ચિંગ પેડથી કોઈ ખાનગી કંપનીનું મિશન લોન્ચ કર્યું. આ મિશન સાથે હૈદરાબાદ સ્થિત સ્કાયરૂટ એરોસ્પેસે અંતરિક્ષમાં રોકેટ લોન્ચ કરનાર પ્રથમ ખાનગી સ્પેસ કંપની બનીને ઈતિહાસ રચ્યો છે. આ મિશનથી ખાનગી અવકાશ ક્ષેત્રને મોટું પ્રોત્સાહન મળશે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી પોતે ખાનગી ક્ષેત્રને આ મિશન શરૂ કરવા માટે પ્રેરિત કરી રહ્યા છે.

વર્ષ 2020માં ખાનગી ક્ષેત્રના દરવાજા ખુલી ગયા. તેનું એક મુખ્ય કારણ એ પણ કહી શકાય કે સરકાર ઇચ્છે છે કે નાના મિશનનો બોજ જે ઇસરો પર છે તે હવે તેમને ખાનગી ક્ષેત્રની ભાગીદારીમાં આપવામાં આવે. જેથી ISRO તરફથી નાના મિશનનો ભાર ઓછો થાય અને ભારતની સ્પેસ એજન્સી ISRO મોટા મિશન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી શકે. તે તેના સંશોધન અને અવકાશ વૃદ્ધિ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી શકે છે. આ સાથે ભારતમાં કોમર્શિયલ માર્કેટ પણ વધશે અને સાથે જ ઈસરોને તેના મોટા મિશન પર કામ કરવા માટે સમય મળશે.

વિક્રમ-એસ એ સિંગલ સોલિડ સ્ટેજ રોકેટ છે જે સબ-ઓર્બિટલ લોન્ચ વ્હીકલ છે. તે સ્કાયરૂટની વિક્રમ શ્રેણીના રોકેટનો એક ભાગ છે. સ્કાયરૂટ એરોસ્પેસે રોકેટનું નામ વિક્રમ રાખ્યું છે. જેનું નામ સ્પેસ પ્રોગ્રામના પિતા અને પ્રખ્યાત વૈજ્ઞાનિક વિક્રમ સારાભાઈના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યું છે. આ કંપની કોમર્શિયલ સેટેલાઇટ પ્રક્ષેપણ માટે અત્યાધુનિક પ્રક્ષેપણ વાહનો બનાવે છે.