ભારતીય સંસદની નવી ઇમારતમાં ‘અખંડ ભારત’નો નકશો જોઈને પાકિસ્તાન અને નેપાળના રાજકીય ગલિયારામાં ખળભળાટ મચી ગયો છે. પાકિસ્તાનના વિદેશ મંત્રાલયે પણ એક નિવેદન જાહેર કર્યું છે.
ભારતીય સંસદની નવી ઇમારતમાં ‘અખંડ ભારત’નો નકશો (મ્યુરલ આર્ટ) જોઈને કેટલાક પાડોશી દેશો નારાજ થઈ ગયા છે. પહેલા નેપાળ અને હવે પાકિસ્તાને ‘અખંડ ભારત’ને લઈને વાંધો ઉઠાવ્યો છે. પાકિસ્તાનના વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા મુમતાઝ ઝહરા બલોચે કહ્યું કે ભારતીય સંસદની નવી ઇમારતમાં બતાવવામાં આવેલ કહેવાતા ‘અખંડ ભારત’ પાકિસ્તાન અને અન્ય પડોશી દેશોનો વિસ્તાર પણ દર્શાવે છે. આ ખરાબ ઈરાદો છે, જે ભારતની વિસ્તરણવાદી માનસિકતાને છતી કરે છે.
પાકિસ્તાન તરફથી કહેવામાં આવ્યું હતું કે તેઓ ભારતીય સંસદમાં બતાવવામાં આવેલી ભીંતચિત્ર કળાથી ચિંતિત છે, જેને ત્યાંના ભાજપના નેતાઓ ‘અખંડ ભારત’ કહી રહ્યા છે. પાકિસ્તાની વિદેશ મંત્રાલયે કહ્યું કે ‘અખંડ ભારત’નો દાવો ભારતના લોકોની વિસ્તરણવાદી માનસિકતાનું પ્રદર્શન છે, જે માત્ર તેના પાડોશી દેશોને જ નહીં, પરંતુ ધાર્મિક લઘુમતીઓની વિચારધારા અને સંસ્કૃતિને પણ દબાવવા માંગે છે. પાકિસ્તાનના વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા મુમતાઝ ઝહરા બલોચે કહ્યું- ‘અમે વિનંતી કરીએ છીએ કે ભારતે વિસ્તરણવાદી વિચારધારાથી દૂર રહેવું જોઈએ અને તેના પડોશી દેશો સાથે શાંતિપૂર્ણ રીતે વિવાદ ઉકેલવા માટે આગળ આવવું જોઈએ.’
‘અખંડ ભારત’ મ્યુરલ આર્ટથી નારાજ પાડોશીઓ
જણાવી દઈએ કે ભારતીય સંસદની નવી ઈમારતમાં ‘અખંડ ભારત’ ભીંતચિત્રમાં પ્રાચીન ભારતનો નકશો બતાવવામાં આવ્યો છે, જેના પર ભારતીય રાજ્યોના નામ લખેલા છે. આ ભીંતચિત્ર કલામાં મુખ્યત્વે વર્તમાન સમયમાં અફઘાનિસ્તાન, પાકિસ્તાન, માલદીવ, શ્રીલંકા, મ્યાનમાર, બાંગ્લાદેશ અને ભારતને એકસાથે જોઈ શકાય છે. ઉત્તર ભાગમાં મંશરી તક્ષશિલા, ઉત્તર પશ્ચિમમાં પુરુષપુર અને ઉત્તર પૂર્વમાં કામરૂપ સુધીના વિસ્તારો દૃશ્યમાન છે. ભાજપના નેતાઓ તેને ‘અખંડ ભારત’ કહી રહ્યા છે. ભારતના પ્રાચીન ઈતિહાસ પર નજર કરીએ તો આ નકશો ખોટો નથી. કારણ કે, અગાઉ પાકિસ્તાન, બાંગ્લાદેશ, માલદીવ, મ્યાનમાર અને અફઘાનિસ્તાન નામના દેશો નહોતા. તેઓ છેલ્લા 1000 વર્ષોમાં સ્થાપિત થયા હતા. અને, પાકિસ્તાન-બાંગ્લાદેશ બન્યાને 100 વર્ષ પણ થયા નથી.
ચીન તરફી નેપાળના પૂર્વ પીએમ ઓલી પણ ભડક્યા
‘અખંડ ભારત’ વિશે ભાજપના નેતાઓના કેટલાક નિવેદનો બાદ સંસદમાં સ્થાપિત આ ભીંતચિત્ર વિવાદોમાં ઘેરાઈ ગયું છે. નેપાળના પૂર્વ પીએમ બાબુરામ ભટ્ટરાયે આ અંગે સવાલ ઉઠાવતા કહ્યું કે ભારતે પોતાનો ઈરાદો વ્યક્ત કરવો જોઈએ અને અમને સ્પષ્ટતા મોકલવી જોઈએ. તે જ સમયે નેપાળના પૂર્વ પીએમ કેપી શર્મા ઓલી પણ તેની તસવીર જોઈને નારાજ થઈ ગયા છે. ઓલીએ કહ્યું- ભારત જેવો દેશ જે પોતાને એક પ્રાચીન અને સ્થાપિત દેશ અને લોકશાહીના મોડલ તરીકે જુએ છે, નેપાળી વિસ્તારોને પોતાના નકશામાં રાખે છે અને સંસદમાં નકશો લટકાવી દે છે, આને યોગ્ય ગણી શકાય નહીં. હું કહીશ કે આપણા પીએમ પ્રચંડે તેમની ભારત મુલાકાત દરમિયાન ભારત પાસેથી આ અંગે સ્પષ્ટતા માંગવી જોઈએ.
‘અખંડ ભારત’ની તક્ષશિલા હવે પાકિસ્તાનમાં છે
14 ઓગસ્ટ 1947ના રોજ ભારતના ભાગલા કરીને પાકિસ્તાનની રચના કરવામાં આવી હતી. તે પહેલા સમગ્ર વિસ્તાર ભારતનો એક ભાગ હતો. તેથી, ભારતીય સંસદમાં બતાવવામાં આવેલી ભીંતચિત્ર કલામાં, આજના પાકિસ્તાનના તક્ષશિલા, માનસેરા, સિંધુ, પુરુષપુર, ઉત્તરપથ જેવા ઘણા વિસ્તારો બતાવવામાં આવ્યા છે જે પ્રાચીન સમયમાં ‘અખંડ ભારત’નો ભાગ હતા.
