ઠાકોર, પટેલ અને મેવાણી.. શું ગુજરાત કોંગ્રેસ આ ત્રણ ચહેરાઓ પર 2022ની ચૂંટણી સર કરી શકશે?

ગુજરાતમાં કોંગ્રેસ તેની કોર વોટ બેંકમાં પાછી ફરી રહી છે અને પાર્ટીએ પૂર્વ સાંસદ જગદીશ ઠાકોરને તેના પ્રમુખ બનાવીને તેના સંકેત આપ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં કોંગ્રેસે ગુજરાતમાં ઠાકોર પર શા માટે દાવ લગાવ્યો તે પ્રશ્ન છે. આખરે પાર્ટીની રણનીતિ શું છે, ચાલો સમજીએ. સૌ પ્રથમ, ગુજરાત કોંગ્રેસમાં પાર્ટીના બે ટોચના પદો છેલ્લા નવ મહિનાથી ખાલી પડ્યા હતા, કારણ કે અમિત ચાવડા અને પરેશ ધાનાણીએ પોતપોતાના હોદ્દા પરથી રાજીનામું આપી દીધું હતું. તેનું કારણ હતું સ્થાનિક સંસ્થાઓની ચૂંટણીમાં પાર્ટીનું ખરાબ પ્રદર્શન. આ ચૂંટણી ગયા ફેબ્રુઆરી મહિનામાં યોજાઈ હતી. આવી સ્થિતિમાં જગદીશ ઠાકોરનું નામ ચર્ચામાં આવ્યું હતું, જ્યારે રાહુલ ગાંધીએ દિલ્હીમાં ગુજરાત કોંગ્રેસના નેતાઓની ખુલ્લી બેઠક બોલાવી હતી અને તેમાં ગુજરાત કોંગ્રેસના નેતાઓએ પ્રદેશ પ્રમુખનું પદ કોઈ અનુભવીને આપવામાં આવે તેવી માંગ કરી હતી. ત્યારથી જગદીશ ઠાકોરના નામની ચર્ચા થઈ રહી હતી.

64 વર્ષીય જગદીશ ઠાકોર બનાસકાંઠાના કાંકરેજના છે અને અમદાવાદમાં રહે છે. 2009ની લોકસભા ચૂંટણીમાં ઠાકોરે પાટણ બેઠક પરથી 2.8 લાખ મતોથી જીત મેળવી હતી. સાંસદ હોવા ઉપરાંત તેઓ બે વખત દહેગામ અને પાટણ વિધાનસભાના ધારાસભ્ય પણ રહી ચૂક્યા છે. જોકે, જગદીશ ઠાકોરે 2016માં ગુજરાત કોંગ્રેસના તમામ હોદ્દા પરથી રાજીનામું આપી દીધું હતું અને કહ્યું હતું કે તેઓ પાર્ટીના કાર્યકર તરીકે જ કામ કરશે. જગદીશ ઠાકોર વિશે, રાહુલ ગાંધી સાથેની તાજેતરની મુલાકાતમાં, એક નેતાએ કહ્યું હતું કે 2009ની ચૂંટણીમાં ભાજપના ઉમેદવારને મોટા માર્જિનથી હરાવ્યા છતાં, તેમણે અન્ય ઉમેદવાર માટે તેમની બેઠક છોડી દીધી હતી. ત્યારબાદ તેમને 2019ની ચૂંટણીમાં ટિકિટ પણ આપવામાં આવી ન હતી.

ગુજરાતના રાજકારણમાં જગદીશ ઠાકોરની ઓળખ એક તેજસ્વી વક્તા તરીકેની છે. ઠાકોરને પાર્ટી અધ્યક્ષની કમાન સોંપવામાં આવ્યા બાદ ગુજરાતના રાજકીય ગલિયારામાં એવી ચર્ચા શરૂ થઈ ગઈ છે કે કોંગ્રેસ તેની કોર વોટ બેંક OBC, SC અને STમાં પરત ફરી રહી છે. ઠાકોર ઓબીસી સમુદાયના છે, અને આને ગત વિધાનસભા ચૂંટણી દરમિયાન તેમની સાથે રહેલા અલ્પેશ ઠાકોરે ભાજપમાં સ્વિચ કર્યા પછી પાર્ટીને થયેલા નુકસાનની ભરપાઈ કરવાના પ્રયાસ તરીકે પણ જોવામાં આવી રહ્યું છે. કોંગ્રેસ પાર્ટી ઓબીસીનું ધ્યાન રાખે છે તેવો સંદેશ આપવાનો આ પ્રયાસ છે.

ગુજરાતમાં કોંગ્રેસની KHAM બહુ જૂનું સમીકરણ છે, જેને પાર્ટીની કોર વોટ બેંક માનવામાં આવે છે, KHAM એટલે ક્ષત્રિય (સવર્ણ), હરિજન (SC), આદિવાસી અને મુસ્લિમ. જો કે છેલ્લી ચૂંટણી દરમિયાન, પાર્ટીએ હાર્દિક પટેલને સાથે લઈને પાટીદારોને આકર્ષવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો, પરંતુ આ પ્રયાસ તેમને સત્તા પર લાવવામાં નિષ્ફળ ગયો હતો. જગદીશ ઠાકોર પહેલા હાર્દિક પટેલને રાજ્યમાં પાર્ટી અધ્યક્ષ બનાવવાની પણ માંગ ઉઠી હતી, પરંતુ હવે કોંગ્રેસે આ જવાબદારી ઠાકોરને સત્તાવાર રીતે આપી દીધી છે.

ઠાકોરને પાર્ટી અધ્યક્ષ બનાવાયા બાદ હવે રાજ્યમાં જીગ્નેશ મેવાણી, હાર્દિક પટેલ અને જગદીશ ઠાકોર પાર્ટીના ચહેરા હશે. હાર્દિક પટેલ પાટીદાર સમુદાયમાંથી છે, જ્યારે જીગ્નેશ મેવાણી એસસી સમુદાયમાંથી છે. જીગ્નેશ મેવાણી તાજેતરમાં જ દિલ્હીમાં રાહુલ ગાંધીની હાજરીમાં કન્હૈયા કુમાર સાથે કોંગ્રેસ પાર્ટીમાં જોડાયા હતા. જોકે, જીજ્ઞેશ હજુ સુધી ઔપચારિક રીતે પાર્ટીમાં જોડાયો નથી.

જો કે એવા અહેવાલો પણ હતા કે કોંગ્રેસ પાવી જેતપુરથી પાંચ વખતના ધારાસભ્ય સુખરામ રાઠવાને ગુજરાત વિધાનસભામાં વિરોધ પક્ષના નેતા બનાવી શકે છે, પરંતુ હજુ સુધી આ અંગે કોઈ સત્તાવાર જાહેરાત કરવામાં આવી નથી. ઠાકોર ઓબીસી સમુદાયના છે જ્યારે રાઠવા આદિવાસી સમુદાયના છે. એવું કહી શકાય કે 2022ના અંતમાં યોજાનારી ગુજરાત વિધાનસભાની ચૂંટણી માટે કોંગ્રેસ રાજકીય ફલક પર પોતાના પ્યાદાઓ બિછાવી રહી છે અને આ વખતે તેણે હાર્દિક પટેલ, જીજ્ઞેશ મેવાણી અને જગદીશ ઠાકોરને સામે લાવીને પોતાનો ઈરાદો વ્યક્ત કર્યો છે. .

કોંગ્રેસની જાહેરાત પર એક બીજેપી નેતાએ કહ્યું- ‘અમારા પરંપરાગત પાટીદાર મતદાતા ફરી એકવાર અમારી સાથે મજબૂતાઈથી જોડાશે, જેઓ ગત વખતે તોડીને કોંગ્રેસમાં ગયા હતા. તમને જણાવી દઈએ કે 2015માં હાર્દિક પટેલે ગુજરાતમાં પાટીદારોને અનામતની માંગને લઈને જબરદસ્ત આંદોલન કર્યું હતું અને 2017ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં પાટીદારોની નારાજગીને કારણે ભાજપને પોતાની સત્તા બચાવવા માટે ઘણો પરસેવો પાડવો પડ્યો હતો.