સંસદનું બજેટ સત્ર આજથી શરૂ થઈ ગયું છે. આજે, રાષ્ટ્રપતિના સંબોધન પછી, આવતીકાલે એટલે કે 1 ફેબ્રુઆરી, 2022 ના રોજ, કેન્દ્રીય નાણા મંત્રી નિર્મલા સીતારમણ સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ 2022 રજૂ કરશે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે આ બજેટમાં કેન્દ્રીય નાણા મંત્રી નિર્મલા સીતારમણ GSTને લઈને મોટી જાહેરાત કરી શકે છે, જેમાં GST ટ્રિબ્યુનલ બનાવવાનો પ્રસ્તાવ સામેલ છે. ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસીસ ટેક્સ એપેલેટ ટ્રિબ્યુનલ (GSTAT) ની રચના પરોક્ષ કરના દાવાઓના ઝડપી નિકાલમાં મદદ કરશે, કારણ કે હાલમાં કોઈ અલગ GST ટ્રિબ્યુનલ નથી, કરદાતાઓને ઉચ્ચ અદાલતોમાં પિટિશન ફાઇલ કરવાની ફરજ પાડે છે જે ખર્ચાળ અને સમય માંગી લે છે.
સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, કેન્દ્રીય બજેટ 2022માં સરકારનું ફોકસ કમ્પ્લાયન્સ બોજ ઘટાડવા, કેસનો ઝડપથી ઉકેલ લાવવા અને વેપારીઓનું જીવન સરળ બનાવવા પર રહેશે, તેથી સરકાર GST ટ્રિબ્યુનલ સમક્ષ જાહેરાત કરી શકે છે.
CGST એક્ટની કલમ 109 કેન્દ્રને એપેલેટ ટ્રિબ્યુનલની રચના કરવાની સત્તા આપે છે. આ વિભાગ સરકારને કાઉન્સિલની ભલામણ પર નોટિફિકેશન જારી કરવાની અને ભલામણમાં ઉલ્લેખિત તારીખથી અસરથી ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ અપીલના સ્વરૂપમાં પસાર કરવામાં આવેલા આદેશો સામેની અપીલો સાંભળવાની સત્તા આપે છે. જાહેર મંચ હોવાને કારણે, ટ્રિબ્યુનલ ખાતરી કરશે કે GST હેઠળ ઉદ્ભવતા વિવાદોના નિરાકરણમાં એકરૂપતા છે અને આ રીતે GST સમગ્ર દેશમાં એકસરખી રીતે લાગુ કરવામાં આવશે.
વકીલ અને સામાજિક કાર્યકર્તા અમિત સાહનીએ ગયા વર્ષે સુપ્રીમ કોર્ટમાં PIL દાખલ કરીને કેન્દ્રને GST ટ્રિબ્યુનલની સ્થાપના કરવા માટે નિર્દેશ આપવાની માંગ કરી હતી. તેમણે અરજીમાં કહ્યું હતું કે 2016માં સંસદના બંને ગૃહોમાં GST બિલ પસાર થયું હતું અને 1 જુલાઈથી સેન્ટ્રલ ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસ એક્ટ, 2017 (GST) અમલમાં આવ્યો હતો. અધિનિયમની કલમ 109 GST એપેલેટ ટ્રિબ્યુનલની રચનાને ફરજિયાત બનાવે છે, જે કાયદાના અસ્તિત્વના 4 વર્ષ પછી પણ રચવામાં આવી ન હતી. અરજીમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે “CGST એક્ટ, 2017ની કલમ 109 હેઠળ એપેલેટ ટ્રિબ્યુનલની રાષ્ટ્રીય અને અન્ય બેન્ચની રચના કરવી એ સમયની જરૂરિયાત છે અને પ્રતિવાદીઓ તેના બંધારણને અનિશ્ચિત સમય સુધી ખેંચી શકતા નથી.
સુપ્રીમ કોર્ટે અમિત સાહનીની આ અરજી પર સુનાવણી કરતા કેન્દ્ર સરકારને GST એપેલેટ ટ્રિબ્યુનલની રચના કરવા જણાવ્યું હતું, જે એક્ટના અમલના 4 વર્ષ પછી પણ રચવામાં આવી નથી. જ્યારે સોલિસિટર જનરલ તુષાર મહેતાએ CGST ટ્રિબ્યુનલની સ્થાપનાની માંગ કરતી આ અરજી પર કાઉન્ટર એફિડેવિટ દાખલ કરવા માટે સમય માંગ્યો, ત્યારે ભારતના મુખ્ય ન્યાયાધીશ એન.વી. રમણે તેમને મૌખિક રીતે કહ્યું, “CGST ટ્રિબ્યુનલની રચના કરવામાં આવી નથી. તે પણ એક મુદ્દો છે. કાઉન્ટર ફાઇલ કરવાનો પ્રશ્ન જ નથી. તમારે ટ્રિબ્યુનલની રચના કરવી પડશે.