કોરોનાના દર્દીઓનાં ત્રણ પ્રકાર, કેન્દ્રીય સ્વાસ્થ્ય મંત્રાલયે નવી માર્ગદર્શિકા જાહેર કરી

કેન્દ્ર સરકારે કોવિડ-19ના સંક્રમિત લોકોની સારવાર માટે ક્લિનિકલ ગાઈડલાઈન્સમાં સુધારો કર્યો છે. આમાં ઉલ્લેખિત માર્ગદર્શિકા અનુસાર, ડોકટરોએ દર્દીઓને સ્ટેરોઇડ્સ આપવાનું ટાળવું જોઈએ અને સતત ઉધરસના કિસ્સામાં તેમને ક્ષય રોગ માટે પરીક્ષણ કરાવવાની સલાહ આપવી જોઈએ. ટાસ્ક ફોર્સના વડાએ બીજા વેવ દરમિયાન દવાઓના ઓવરડોઝ પર ખેદ વ્યક્ત કર્યાના થોડા દિવસો બાદ આ માર્ગદર્શિકા જારી કરવામાં આવી છે.

સુધારેલી માર્ગદર્શિકા અનુસાર, સ્ટેરોઇડ્સ મ્યુકોર્માયકોસિસ એટલે કે કાળી ફૂગ જેવા ખતરનાક ગૌણ ચેપને પ્રોત્સાહન આપી શકે છે. અકાળે સ્ટીરોઈડનો ઉપયોગ અથવા લાંબા સમય સુધી સ્ટેરોઈડના ઊંચા ડોઝ આપવાની ભૂલ આ જોખમને વધારી શકે છે. હળવા, મધ્યમ કે ગંભીર લક્ષણોના આધારે જરૂર જણાય તો જ સ્ટેરોઇડ્સ આપવા જોઈએ.

ગાઈડલાઈનમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે જો ઉધરસ બે-ત્રણ અઠવાડિયાથી વધુ સમય સુધી ચાલુ રહે તો દર્દીઓને ક્ષય કે અન્ય કોઈ સમસ્યા માટે પણ તપાસ કરવી જોઈએ. જણાવી દઈએ કે નીતિ આયોગના સભ્ય અને કોવિડ ટાસ્ક ફોર્સના ચીફ ડૉ. વીકે પોલે ગયા અઠવાડિયે એક કોન્ફરન્સમાં સ્ટીરોઈડના દુરુપયોગ અને વધુ પડતા ઉપયોગ અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી.

સુધારેલી માર્ગદર્શિકા અનુસાર, શ્વાસ લેવામાં તકલીફ અથવા હાઈપોક્સિયા જેવી સમસ્યાઓ વિના ઉપલા શ્વસન માર્ગના લક્ષણો (ગળા અને નાક સાથે સંકળાયેલા લક્ષણો) હળવા રોગોમાં ગણવામાં આવે છે. અને આવી સ્થિતિમાં, ફક્ત હોમ આઇસોલેશન અથવા હોમ કેર સલાહ આપવામાં આવે છે. હળવા કોવિડથી સંક્રમિત લોકોને 5 દિવસથી વધુ સમય સુધી શ્વાસ લેવામાં તકલીફ, ખૂબ તાવ અથવા ઉધરસ હોય તો જ તબીબી મદદ લઈ શકે છે.

આ સિવાય જો શ્વાસ લેવામાં તકલીફ સાથે દર્દીની ઓક્સિજન સંતૃપ્તિ 90-93 ટકાની વચ્ચે હોય તો તેને હોસ્પિટલમાં દાખલ કરી શકાય છે. અને આવા કિસ્સાઓ મધ્યમ કેસો તરીકે જોઈ શકાય છે. જો જરૂરી હોય તો કેટલાક દર્દીઓને ઓક્સિજન સપોર્ટ પર પણ મૂકવામાં આવી શકે છે.

જો શ્વસન દર 30 મિનિટથી વધુ હોય, શ્વાસ લેવામાં તકલીફ હોય અથવા રૂમની હવામાં ઓક્સિજન સંતૃપ્તિ 90 ટકાથી ઓછી હોય તો જ કેસ ગંભીર ગણવો જોઈએ. આવી સમસ્યાના કિસ્સામાં, દર્દીને ICUમાં દાખલ કરવો પડશે, કારણ કે તેને શ્વસન સહાયની જરૂર પડશે. બિન-આક્રમક વેન્ટિલેશન (NIV), હેલ્મેટ અથવા ફેસ માસ્ક ઇન્ટરફેસની સુવિધા ઉપલબ્ધતાને આધીન રહેશે. શ્વાસની તકલીફવાળા દર્દીઓને પ્રાથમિકતા આપી શકાય છે.

રેમડેસિવીરના કટોકટીના ઉપયોગ માટેની ભલામણ મધ્યમથી ગંભીર લક્ષણો ધરાવતા દર્દીઓ માટે ચાલુ રહે છે અથવા જેમને લક્ષણોની શરૂઆતના 10 દિવસની અંદર રેનલ અથવા યકૃતની તકલીફ (કિડની-લિવરની સમસ્યા) વિકસિત થઈ નથી. જે દર્દીઓ ઓક્સિજન પર નથી અથવા ઘરના સેટિંગમાં નથી તેમની સારવારમાં દવાના ઉપયોગ અંગે ચેતવણી જારી કરવામાં આવી છે. માર્ગદર્શિકા અનુસાર, EUA અથવા Tocilizumab દવાનો ઓફ-લેબલ ઉપયોગ ગંભીર કિસ્સાઓમાં પણ થઈ શકે છે. તેનો ઉપયોગ ગંભીર લક્ષણો ધરાવતા દર્દીઓ માટે અથવા 24 થી 48 કલાકની વચ્ચે ICUમાં થઈ શકે છે.

તે 60 વર્ષથી વધુ ઉંમરના લોકો અથવા રક્તવાહિની રોગ, હાયપરટેન્શન, કોરોનરી ધમની બિમારી, ડાયાબિટીસ અથવા એચઆઈવી, ટ્યુબરક્યુલોસિસ, ક્રોનિક ફેફસાં, કિડની અથવા યકૃત રોગ, સેરેબ્રોવેસ્ક્યુલર રોગ અને ગંભીર સ્થૂળતા જેવી રોગપ્રતિકારક સ્થિતિ ધરાવતા લોકોમાં નોંધવામાં આવ્યું છે.