ગુજરાત વિધાનસભા ચૂંટણીના પ્રથમ તબક્કામાં ગુરુવારે 89 બેઠકો માટે મતદાન થવાનું છે. કોંગ્રેસ માટે ગુજરાતમાં પ્રથમ તબક્કો લિટમસ ટેસ્ટથી ઓછો નથી, કારણ કે તે છેલ્લી ચૂંટણીમાં આ જ વિસ્તારમાં ભાજપને ટક્કર આપવામાં સફળ રહી હતી. પાંચ વર્ષ પહેલાં કોંગ્રેસે જીતેલી અડધાથી વધુ બેઠકો આ સૌરાષ્ટ્ર-કચ્છ અને દક્ષિણ ગુજરાત પ્રદેશની હતી. આવી સ્થિતિમાં ગુજરાતમાં જો પાર્ટીએ પોતાનું રાજકીય અસ્તિત્વ બચાવવું હોય તો માત્ર ભાજપ જ નહીં આમ આદમી પાર્ટીને પણ પછાડવી પડશે?
ગુજરાતમાં પ્રથમ તબક્કામાં 89 વિધાનસભા બેઠકો માટે 788 ઉમેદવારો મેદાનમાં છે. ભાજપ અને કોંગ્રેસે તમામ 89 બેઠકો પર પોતાના ઉમેદવારો ઉભા રાખ્યા છે, જ્યારે આમ આદમી પાર્ટીના 88, BSPના 57, SPના 12, BTPના 14 અને AIMIMના 6 ઉમેદવારો પોતાનું નસીબ અજમાવી રહ્યા છે. આ તબક્કામાં સૌરાષ્ટ્ર-કચ્છ અને દક્ષિણ ગુજરાતની બેઠકો પર ચૂંટણી યોજાઈ રહી છે. છેલ્લી ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસે સૌરાષ્ટ્ર-કચ્છ પ્રદેશમાં સરસાઈ મેળવી હતી જ્યારે દક્ષિણ ગુજરાતમાં ભાજપે ક્લીન સ્વીપ કર્યું હતું.
જો આપણે ગુજરાતની 89 બેઠકો પરના 2017ના ચૂંટણી પરિણામો પર નજર કરીએ, જ્યાં પ્રથમ તબક્કામાં ચૂંટણી યોજાય છે, તો ભાજપ 48, કોંગ્રેસ 38, BTP 2 અને NCP એક બેઠક જીતવામાં સફળ રહી હતી. પ્રાદેશિક ધોરણે સૌરાષ્ટ્ર-કચ્છમાં 54 બેઠકો છે, જેમાંથી કોંગ્રેસને 28, ભાજપને 20 અને અન્ય પક્ષોને ત્રણ બેઠકો મળી છે. દક્ષિણ ગુજરાત પ્રદેશમાં 35 બેઠકો છે, જેમાંથી ભાજપને 27 અને કોંગ્રેસને 8 બેઠકો મળી છે.
પાંચ વર્ષ પહેલા કોંગ્રેસે ગુજરાતમાં કુલ 182 બેઠકોમાંથી 77 બેઠકો જીતી હતી. જેમાં સૌરાષ્ટ્ર-કચ્છ અને દક્ષિણ ગુજરાત પ્રદેશમાં 38 બેઠકો હતી, જ્યારે 2012ની ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસને 22, ભાજપને 63 અને અન્યને 4 બેઠકો મળી હતી. આ સ્થિતિમાં 2012ની સરખામણીએ 2017માં કોંગ્રેસને 16 બેઠકોનો ફાયદો થયો હતો અને ભાજપને 15 બેઠકોનું નુકસાન થયું હતું. જો કે આ વખતે રાજકીય સમીકરણો સંપૂર્ણપણે બદલાઈ ગયા છે. કોંગ્રેસ અને ભાજપ વચ્ચે સીધી હરીફાઈ થવાને બદલે ત્રિકોણીય જંગ છે. આમ આદમી પાર્ટી પણ પૂરા જોશ સાથે ચૂંટણી મેદાનમાં છે.
સૌરાષ્ટ્ર અને દક્ષિણ ગુજરાતના 19 જિલ્લાની આ 89 બેઠકોમાંથી 41 ગ્રામ્ય અને 17 શહેરી વિસ્તારની છે. દક્ષિણ ગુજરાત ભાજપનો ગઢ કહેવાય છે, જ્યારે કોંગ્રેસ 17 બેઠકો પર ખૂબ મજબૂત રહી છે. પ્રથમ તબક્કામાં 28 બેઠકો એવી પણ છે, જેના પર 2012 અને 2017ની ચૂંટણીમાં અલગ-અલગ પક્ષોએ જીત મેળવી હતી. આ રીતે 28 બેઠકોનો ટ્રેન્ડ બદલાઈ રહ્યો છે. કોંગ્રેસ ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં મજબૂત છે, જ્યારે ભાજપ શહેરોમાં ખૂબ જ મજબૂત સ્થિતિમાં છે.