ભારતીય અંતરિક્ષ એજન્સી ISROનું ચંદ્રયાન-3 મિશન સફળ રહ્યું છે. હવે લોકોની નજર ઈસરોના આગામી મિશન પર છે, જેમાં ગગનયાન મિશન અને સૂર્ય મિશન મહત્વપૂર્ણ છે. આ સિવાય ISRO આવનારા સમયમાં નાસા સાથે મળીને એક મિશન પૂર્ણ કરશે. ISRO કેટલાક મિશન આવતા વર્ષે અને કેટલાક 2031માં લોન્ચ કરશે. જો કે કેટલાક મિશન કોરોના સમયગાળાને કારણે વિલંબિત થયા હતા, જે આવતા વર્ષે શરૂ થશે. ચાલો જાણીએ કે આવનારા સમયમાં કયા મિશન પૂર્ણ થશે…
હિન્દુસ્તાન ટાઈમ્સના અહેવાલ મુજબ, ચંદ્રયાન-3 મિશન બાદ હવે ઈસરો આવતા સપ્ટેમ્બરમાં સૂર્ય તરફ એક મિશન લોન્ચ કરશે. આ મિશનનું નામ આદિત્ય-એલ1 રાખવામાં આવ્યું છે. ISRO અનુસાર, ‘અવકાશયાનને સૂર્ય-પૃથ્વી સિસ્ટમના લેગ્રેન્જ પોઈન્ટ 1 (L1)ની આસપાસ પ્રભામંડળમાં મૂકવામાં આવશે, જે પૃથ્વીથી લગભગ 1.5 મિલિયન કિલોમીટર દૂર છે. આદિત્ય-એલ1 મિશનનો ખર્ચ 378 કરોડ રૂપિયા છે.
તે જ સમયે, નાસા અને ઈસરોએ એક સમજૂતી હેઠળ પૃથ્વી અવલોકન ઉપગ્રહ સ્થાપિત કરવાનો નિર્ણય કર્યો, જે આવતા વર્ષ સુધીમાં લોન્ચ થઈ શકે છે. આ સેટેલાઈટનું નામ NISAR હશે, જેને નાસા અને ઈસરોના નામને જોડીને બનાવવામાં આવ્યું છે. NISAR નું પૂર્ણ સ્વરૂપ NASA-ISRO સિન્થેટિક એપરચર રડાર છે. આ ઉપગ્રહ દ્વારા તે પૃથ્વીની જમીન અને બરફની સપાટીની ગતિવિધિઓને ખૂબ જ ઝીણવટપૂર્વક ટ્રેક કરી શકશે. આનાથી ક્લાઈમેટ ચેન્જ, વનનાબૂદી, ગ્લેશિયર્સનું પીગળવું, જ્વાળામુખી અને ધરતીકંપ વિશે જાણવામાં મદદ મળશે.
ચંદ્રયાન-3 પછી હવે ઈસરોના આગામી મિશન અને તેના પરના ખર્ચની સંપૂર્ણ યાદી:
- મિશન ગગનયાન: લોન્ચિંગ વર્ષ – 2024, ખર્ચ – રૂ. 9,023 કરોડ.
- સૂર્ય મિશન (આદિત્ય-એલ1) – લોન્ચિંગ વર્ષ – 2023, ખર્ચ રૂ. 378 કરોડ
- માસ ઓર્બિટર મિશન-2 – લોન્ચિંગ વર્ષ – 2023, કિંમત – હજુ નક્કી નથી.
- હ્યુમન સ્પેસ ફ્લાઈટ મિશન – લોન્ચિંગ વર્ષ – 2023
- શુક્રયાન-1 મિશન – લોન્ચિંગ વર્ષ – 2031, ખર્ચ – 500 થી 1000 કરોડ
- સ્પેડેક્સ મિશન – લોન્ચિંગ વર્ષ – 2023, કિંમત – 124 કરોડ
શુક્રયાન-1 2031માં ઈસરો દ્વારા લોન્ચ કરવામાં આવશે. શુક્ર મિશનનો ખર્ચ 500 થી 1000 કરોડ છે. આવતા વર્ષે, ISRO ગગનયાન મિશન પણ લોન્ચ કરશે, જેની કિંમત 9,023 કરોડ રૂપિયા હોવાનું કહેવાય છે. આવતા વર્ષે લોન્ચ થનારા માસ ઓર્બિટર મિશન-2ની કિંમત હજુ નક્કી કરવામાં આવી નથી.
આ ઉપરાંત ભારતીય અંતરિક્ષ એજન્સી ISRO દેશના પ્રથમ માનવ અવકાશ ઉડાન મિશન પર પણ કામ કરી રહી છે. જો કે આ મિશન જૂનું છે, કારણ કે તે વર્ષ 2020 પહેલા પૂરું થવાનું હતું. પરંતુ કોરોનાને કારણે આ મિશનમાં વિલંબ થયો. સ્પાડેક્સ મિશનનો ખર્ચ 124 કરોડ હોવાનું કહેવાય છે. ભારતીય અવકાશ એજન્સી પણ એક્સ-રેના સ્ત્રોત શોધવામાં વ્યસ્ત છે. આ મિશન વર્ષ 2024માં શરૂ થઈ શકે છે.