Gujarat : ૧૯૧૩ થી ચાલી આવતી ભીલ પ્રદેશ બનાવવાની આદિવાસીઓની માંગ હવે ઝડપથી વધી ગઈ છે. મંગળવારે ભારતીય આદિવાસી પાર્ટીએ આદિવાસી બહુલ વિસ્તારમાં જોરદાર વિરોધ પ્રદર્શન કર્યું. વહીવટીતંત્રને એક આવેદનપત્ર પણ આપવામાં આવ્યું. વિરોધ બાદ બાંસવાડા-ડુંગરપુરના આદિવાસી સાંસદ રાજકુમાર રાઉતે ભીલ પ્રદેશનો નકશો પણ સોશિયલ મીડિયા પર જાહેર કર્યો ત્યારે મામલો વધુ ગંભીર બન્યો. તેમાં રાજસ્થાન, ગુજરાત, મધ્યપ્રદેશ અને મહારાષ્ટ્રના ૧૧ આદિવાસી વિસ્તારોનો સમાવેશ થાય છે. સાંસદ રાજકુમાર રાઉત ભારત આદિવાસી પાર્ટીના પહેલા સાંસદ છે જે બાંસવાડા-ડુંગરપુરથી જીતીને લોકસભામાં પહોંચ્યા છે. ધારાસભ્ય હતા ત્યારે પણ તેમણે વિધાનસભામાં માંગણી ઉઠાવી હતી અને હવે સાંસદ બન્યા પછી તેમણે સંસદમાં પણ આ માંગણી ઉઠાવી છે.
પોસ્ટમાં ઇતિહાસનો ઉલ્લેખ.
સોશિયલ મીડિયા પર ભીલ પ્રદેશનો નકશો પોસ્ટ કરીને સાંસદે દાવો કર્યો છે કે આ માંગણી લગભગ ૧૦૦ વર્ષ જૂની છે. ૧૯૧૩માં ગોવિંદ ગુરુના નેતૃત્વમાં માનગઢની ટેકરીઓ પર ૧૫૦૦ થી વધુ આદિવાસીઓ શહીદ થયા હતા. સ્વતંત્રતા પછી, ભીલ પ્રદેશને ચાર ભાગોમાં વિભાજીત કરીને અહીંના લોકો સાથે અન્યાય કરવામાં આવ્યો હતો. ગુરુ ગોવિંદના નેતૃત્વમાં શહીદ થયેલા ૧૫૦૦ થી વધુ શહીદોના સન્માનમાં ભીલ પ્રદેશ રાજ્યની રચના થવાનું છે.
જો ભીલ પ્રદેશની રચના થાય છે, તો ૩૯ જિલ્લાઓને હિસ્સો મળશે.
જાહેર કરાયેલા નકશામાં ૪ રાજ્યોના આદિવાસી બહુલ જિલ્લાઓને જોડીને એક અલગ રાજ્ય બનાવવાની વાત કરવામાં આવી છે. રાજસ્થાનના ડુંગરપુર, બાંસવાડા, ઉદયપુર, પ્રતાપગઢ, કોટા, બારન, સિરોહી, જાલોર, બાડમેર, પાલી અને ચિત્તોડગઢના આદિવાસી બહુલ વિસ્તારો ઉપરાંત, મધ્યપ્રદેશ, ગુજરાત અને મહારાષ્ટ્રના આદિવાસી બહુલ વિસ્તારોના લગભગ ૨૦ સંપૂર્ણ જિલ્લાઓ અને ૧૯ અન્ય જિલ્લાઓના ભાગોનો પણ સમાવેશ કરવામાં આવશે.
અગાઉ પણ માંગણી કરી છે.
પહેલા ભારતીય ટ્રાઇબલ પાર્ટી અને પછી પોતાની ભારતીય આદિવાસી પાર્ટી બનાવ્યા પછી, રાજકુમાર રાઉત સતત ભીલ પ્રદેશની માંગણી ઉઠાવી રહ્યા છે. 2024 ની ચૂંટણી પછી, રાજકુમાર જૂન 2024 માં તેમના પક્ષના ધારાસભ્યો સાથે આ માંગણી સાથે ટી-શર્ટ પહેરીને વિધાનસભા પહોંચ્યા. જ્યારે તેઓ સાંસદ તરીકે ચૂંટાયા, ત્યારે તેમણે ડિસેમ્બર 2024 માં લોકસભામાં આ જ માંગણીનો પુનરોચ્ચાર કર્યો.
રાજસ્થાનમાં ત્રીજી સૌથી મોટી પાર્ટી.
માર્ગ દ્વારા, ભારતીય આદિવાસી પાર્ટી રાજસ્થાનના આદિવાસી બાહુબલી વિસ્તારોમાં સતત પગપેસારો કરી રહી છે, જે કોંગ્રેસ અને ભાજપ માટે સૌથી મોટી રાજકીય કટોકટી પણ સાબિત થઈ રહી છે. હાલમાં, રાજકુમાર રાઉતની પાર્ટી શાસક ભાજપ અને વિપક્ષ કોંગ્રેસ પછી રાજસ્થાન વિધાનસભામાં ત્રીજી સૌથી મોટી રાજકીય પાર્ટી છે, જેના 3 ધારાસભ્યો છે. લોકસભા ચૂંટણી જીત્યા પછી રાજકુમાર રાઉત પોતે તેમના પક્ષનું પ્રતિનિધિત્વ કરી રહ્યા છે. રાજસ્થાનના બાંસવાડામાં આદિવાસીઓના સૌથી મોટા ધાર્મિક સ્થળ માનગઢને રાષ્ટ્રીય ધામનો દરજ્જો આપવાની માંગણી કરતા આદિવાસીઓમાં ઘણા લોકો ઘૂસણખોરી કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે.
અલગ રાજ્યની માંગ કેમ ઉઠાવવામાં આવી રહી છે?
રાજકુમાર રાઉતે જણાવ્યું હતું કે આદિવાસી વિસ્તારોમાં આદિવાસીઓને તેમની જમીન પરથી કાઢી મૂકવામાં આવી રહ્યા છે. સરકારની મૂળભૂત સુવિધાઓ પહોંચી રહી નથી. આવી સ્થિતિમાં, સારી શિક્ષણ અને આરોગ્ય સુવિધાઓ અને જળ-જંગલ-જમીન પરના અધિકારો માટે અલગ ભીલ રાજ્યની રચના જરૂરી છે. રાઉતે કહ્યું કે ભીલ પ્રદેશ ફક્ત ભૂગોળ નથી, તેની ઓળખ શોધવી જરૂરી છે.
ભીલ જાતિ શું છે?
ભીલ ગુજરાત, મધ્યપ્રદેશ, છત્તીસગઢ, મહારાષ્ટ્ર અને રાજસ્થાનમાં એક અનુસૂચિત જનજાતિ છે. પાકિસ્તાનમાં સિંધના ત્રિપુરા અને થરપારકર જિલ્લામાં પણ ભીલ વસે છે. ભીલ જાતિ ભારત અને પાકિસ્તાનમાં ફેલાયેલી છે. 2011 ની વસ્તી ગણતરી મુજબ, સમગ્ર દેશમાં 1.7 કરોડ ભીલ છે. મધ્યપ્રદેશમાં તેમની સૌથી વધુ સંખ્યા લગભગ 60 લાખ છે. આ પછી, ગુજરાતમાં 42 લાખ, રાજસ્થાનમાં 41 લાખ અને મહારાષ્ટ્રમાં 26 લાખની વસ્તી છે. ભગવાન શિવ અને દુર્ગાની પૂજા ઉપરાંત, આ જાતિ વન દેવતાઓની પણ પૂજા કરે છે.